Na een extra dikke nieuwsbrief vorige keer, mag u ook nu vele nieuwtjes verwachten. Want in zes maanden tijd is er weer heel wat veranderd. In maart 2020 ben ik samen met mijn ouders voor een tiental dagen wederom teruggekeerd naar Tanzania. Het was een fijn weerzien met collega’s, vrienden, buren,…. Maar het was voornamelijk ongelofelijk tof om het ziekenhuis op volle toeren te zien draaien, met projecten in aanbouw en verdere toekomstplannen in de aanmaak.

Check ook de nieuwe website van het ziekenhuis – gemaakt door en voor Tanzanianen:
www.nkoarangahospital.com (enkele aanpassingen dienen nog te gebeuren)
Veel Leesplezier!

2. DE VERANDERINGEN
In de vorige nieuwsbrief spraken we al over de digitalisering. De computers en het ganse digitale patiëntendossier worden dagelijks opgevolgd door onze eigen IT persoon- Frank. Computers worden onderhouden en beveiligd, nieuwe medewerkers krijgen een korte opleiding. Maar ook verslagen en data kunnen eenvoudig opgevraagd en afgeleverd worden. Tijdens mijn bezoek in maart kreeg ik nogmaals een uitleg over de nieuwe updates in het patiëntendossier en de verdere aanpassingen. Een uitbreiding van dit systeem naar het ‘inpatient department’ is gepland.

Tijdens de besprekingen over het computersysteem werd ik volledig positief verrast door de uitspraak van onze hoofdgeneesheer, Dr. Kiwesa. Hij meldde: “Nu we een gestructureerde aanpak hebben op de computer, denk ik, dat het een goed idee is om ook de ‘outpatient’ dagen voor orthopedie te regelen en vast te leggen.” (Lees: een voorstel dat ik reeds meerdere jaren trachtte aan te brengen, maar dat nooit werd weerhouden – je kan je dus wel mijn licht verbaasde maar zeer blije gezicht voorstellen bij het aanhoren van deze info). In praktijk gaat het nu zo: MA- WOE- VRIJ zijn dagen waarop Dr. Kiwesa, onze orthopedisch chirurg voltijds opereert. DI en DO houdt hij gedurende de volledige dag consultaties voor de ‘outpatients’ (+ urgente operaties). Dus geen dagen meer waar patiënten uren wachten op een consult omdat hij met een operatie bezig is. Dit resulteert in een gelukkige patiënt en een arts die zelf zeer blij is met een duidelijker schema. Een eenvoudige maar belangrijke stap vooruit in de patiëntenzorg!

Van computers en patiëntenzorg naar een ander heel essentieel punt- watervoorziening.

Ik sprak al eerder over het waterproject. Sinds september 2019 heeft het ziekenhuis een eigen, functionele boorput. Watertekorten in het ziekenhuis behoren nu tot het verleden. Belangrijk om hierbij te vermelden zijn de hernieuwde positieve contacten met de ‘water comités’ van de omliggende dorpen. De laatste jaren waren de contacten met de omliggende dorpen omtrent de watervoorziening een grote ramp.
De dorpen wensten hun water niet te delen uit angst voor tekorten om hun velden te kunnen bevloeien. Gelijktijdig met het drillen voor water, besloot Frank (de huidige ziekenhuis administrator) om toch nogmaals het gesprek aan te gaan met de dorpen. Dankzij nieuwe mensen in de ‘water comités’ en het doorzettingsvermogen van Frank, bleek dit een succes. Hoewel het ziekenhuis in principe nu onafhankelijk is van het bronwater dat via de dorpen loopt, is een back up plan altijd een zeer goed idee. Bovendien is het opnieuw aanwakkeren van banden met de omliggende dorpen altijd een pro.

Van het ziekenhuis een kleine sprong naar het weeshuis- want ook dat is nu volledig (financieel en organisatorisch) afhankelijk van het ziekenhuis. Toen ik in juni 2019 terugkeerde naar België, besloot ik om enkele (lees 5 kipjes) te doneren aan het weeshuis. Een ‘try out’ als je het zo mag noemen. Tijdens mijn bezoek dit jaar mocht ik getuige zijn van de ongeveer 20+ kippen en kuikentjes die rond kakelden in de tuinen van het weeshuis. De eerder verwilderde tuin van het weeshuis was in de laatste maanden volledig aangepakt en er was gras geplant. De ‘mama’s’ van het weeshuis vroegen of er eventueel mogelijkheden waren om op de nieuwe grasvelden een speeltuin aan te leggen voor de kleine kinderen. Ik wil dit alvast graag bekijken met IBES (een lokale speeltuin bouwer die ook eerder een speeltuin ontwierp voor het ziekenhuis). Hopelijk horen jullie hier in een volgende nieuwsbrief meer over.

3. BOUWEN EN VERBOUWEN
Het grote lopende bouwproject- de operatiezalen. In maart 2020 zag ik een bijna afgewerkt gebouw met moderne, ruime operatiezalen en een recoveryzaal. Normaal gezien had dit gebouw in maart af moeten zijn, maar omwille van kleine aanpassingen en enkele toevoegingen wordt verwacht dat onze chirurgen daar vanaf juli 2020 kunnen starten met operaties.
Samen met het personeel van het ziekenhuis denken we dat deze vernieuwing een enorm positieve invloed zal hebben op de zorgverlening en het zorgaanbod in het ziekenhuis.
We kijken er alvast naar uit om jullie allen verslag uit te brengen van een functioneel gebouw!

Ook het mortuarium werd volledig opnieuw gebouwd. Als enige ziekenhuis in het District met een mortuarium was een investering noodzakelijk. Eerlijk gezegd, ik had wel wat bedenkingen bij de bouw en het ontwerp van het mortuarium. Gelden hiervoor werden gezocht via lokale donaties en een eenmalige donatie van een bevriende Amerikaan. Na enkele jaren bouwen is men nu gestart met het installeren van de koelkamer. Het is mijn inziens nog even afwachten hoe dit gaat verlopen als de elektriciteit uitvalt, daar de generator dit zeker niet kan dragen. Maar Frank en het management hebben me verzekerd dat ze dit gaan bespreken met onze lokale ingenieur die reeds eerder alle grote elektriciteitswerken coördineerde. Een ‘wait and see’ moment…

De geplande start van bouwwerken aan de materniteit leggen we u graag uit bij ‘uitdagingen’.

4. BEZOEKERS
In november 2019 kwam een delegatie van onze Amerikaanse donoren uit Milwaukee kijken naar de nieuwe boorputten die mede door hun ondersteuning konden gerealiseerd worden. Het partnership tussen ELCA Milwaukee en het ziekenhuis blijft groeien. Dankzij de duidelijke feedback en communicatie gaven deze partners aan ook in de toekomst te willen blijven investeren in het ziekenhuis. Ze waren ook zeer positief over het onderhoud en de opvolging van eerder afgewerkte projecten, zoals o.a. de elektriciteitsvernieuwingen.

Naar jaarlijkse gewoonte kwamen ook de Duitse collega’s/partners tweemaal naar het ziekenhuis. Een eerste keer in oktober/november 2019 en een tweede maal in februari/maart 2020. Steeds opnieuw vinden zeer veel ouders en kinderen de weg naar het pediatrisch orthopedisch programma. Elk jaar wordt het programma verder uitgebreid en worden nieuwe partners betrokken. Ondertussen werkt het ziekenhuis en het Duitse team samen met Plaster House (www.theplasterhouse.org) en blijft ook de samenwerking met het USA-river Rehabilitation Centre (www.urrc.tz) een vaste waarde. Vele kinderen kunnen gezien worden door het Duitse team omwille van de professionele voorbereiding die reeds maanden vooraf begint in Tanzania door Tanzaniaanse artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten,… Alle kinderen die behandeld worden in het ziekenhuis, komen hiermee ook terecht op de pediatrische afdeling.

De meerderheid van het operatieteam uit het Nkoaranga ziekenhuis nam reeds deel aan de uitwisselingsprogramma’s naar Duitsland die vorige jaren plaatsvonden. Deze ervaringen hebben een duidelijk effect op de samenwerking. We hopen dat deze programma’s ook in de toekomst zullen blijven plaatsvinden.

Maar niet enkel bekende partners/vrienden kwamen naar het ziekenhuis. Samen met Frank werd er tijdens de vorige jaren gezocht naar verdere partnerships. In 2019 werd een contract ondertekend voor een samenwerking met Des Moines University (Iowa- USA). Zij waren op zoek naar een plek waar laatste jaar studenten stage konden lopen, met mogelijkheden om ook in de toekomst Tanzaniaanse medewerkers op uitwisseling te sturen naar de USA. In maart 2020 kwamen deze studenten aan in het ziekenhuis. Spijtig genoeg is de stage periode van dit jaar vroegtijdig stopgezet omwille van de maatregelen omtrent COVID-19.

5. STUDENTEN EN BUITENLAND ERVARINGEN
Steeds opnieuw haal ik het belang aan van het aanbieden van ‘Scholarhips’ – opleidingen om zo het project te versterken.
Dr. Sante en Mary Kauki die beiden in september 2019 startten met hun opleiding, hebben een eerste examenreeks achter de rug. Tijdens haar vakantie in maart, was Mary aan het werk in het ziekenhuis. Beiden stellen het goed.

Maar net zoals voor al onze andere studenten is het even onzeker afwachten wat de COVID – 19 impact zal zijn op hun studies. Tanzania besloot namelijk in maart de universiteiten voor onbepaalde duur te sluiten – en ‘distance learning’ in Tanzania is nog niet helemaal ingeburgerd. Vandaar dat momenteel vrijwel al onze studenten (met uitzondering van onze verpleegkunde studenten die stage lopen in andere gezondheidsinstellingen), momenteel terug werkzaam zijn in het ziekenhuis om zo het team te ondersteunen. Van zodra er meer nieuws is over een heropening van de universiteiten zullen we samen met hen en met het management van het ziekenhuis kijken hoe we eventuele verlengde duurtijd van hun studies zullen aanpakken.

Een overzicht van onze huidige studenten (in samenwerking met steun van andere donoren):
– Dr. Sante – Master in Obstetrics/Gynaecology
– Dr. Mungure – Bachelor in Medicine
– Julius – Diploma in Nursing
– Omega- Diploma in Nursing
– Remi Dayeye – Bachelor in Pharmaceutical Science
– Mary Kauki – Master in Procurement and Supply Chain Management

Julius, Omega en Remi zouden in september 2020 hun studies beëindigen en terugkeren naar het ziekenhuis (momenteel is dit af te wachten omwille van sluiting van de universiteiten door COVID-19).

Ook dit jaar kreeg het ziekenhuis al verschillende aanvragen van medewerkers die graag hun studies wensen verder te zetten. Deze aanvragen worden bekeken door het ziekenhuis management en daarna besproken en goedgekeurd door de board van het ziekenhuis. Vervolgens bekijken we met de verschillende donoren/sponsors de mogelijkheden voor nieuwe scholarships voor het jaar 2020-2021.
Naast onze sholarships blijven ook de aanvragen voor buitenland ervaringen bestaan. De medewerkers die reeds naar Duitsland of de USA reisden zijn onze ‘messengers’ en vertellen graag over hun ervaringen. Een uitwisseling naar Duitsland zat er in 2020 niet in, maar zou in 2021 hoogst waarschijnlijk terug worden aangeboden.

De kandidaten voor een uitwisselingsprogramma naar Stony Brook University in New York zijn volop in hun aanvraagperiode. Einde april werden de interviews gehouden en vervolgens worden 2 kandidaten gekozen om deel te nemen aan het zomer programma van de universiteit in juli/augustus 2020. Momenteel wordt er gekeken of het zomerprogramma dit jaar plaats zal vinden of uitgesteld zal worden naar een volgend jaar. Uiteraard een teleurstelling voor onze kandidaten, maar Stony Brook University heeft aan het ziekenhuis alvast laten weten dat het enkel een uitstel is en er zeker terug mogelijkheden komen in de nabije toekomst.

6. PEDIATRIE
Het hart van het project staat ook niet stil en gaat ook in de toekomst niet stil staan.
Ondertussen zijn de cijfers van 2019 binnen.

559 consultaties ‘outpatient’

222 kinderen opgenomen

115 masaai kinderen/families in opvolging tijdens ‘outreach’

Dit zijn enkel de kinderen die gezien werden in het ziekenhuis en tijdens outreach projecten, wiens rekening mede betaald werd door onze vzw. Samen met het ziekenhuis en andere programma’s (via donoren) worden nog kinderen gezien en behandeld- waarvan sommige via ziekteverzekering hun rekening zelfstandig konden betalen of wiens rekening via andere programma’s werd betaald – zoals bv. Het Duits pediatrisch orthopedie programma, Plaster House programma,…

Wat voornamelijk opvalt tijdens ons bezoek in maart is dat het pediatrisch programma volledig opgenomen is in het ziekenhuis – het gebouw is mooi onderhouden en wordt benut door de verschillende programma’s. De aanbouw van de operatiezalen aan de pediatrie geeft een nog meer centrale ligging aan onze afdeling en is professioneel gebeurd zodat onze kinderen er geen hinder van ondervinden. Ook de eerder gebouwde speeltuin is mooi onderhouden en wordt door zowel de opgenomen kinderen als de kinderen van de ‘kids club’ gebruikt.

Wat nog ontbreekt zijn verpleegkundigen en een arts. Momenteel werken verpleegkundigen nog steeds gelijktijdig op de vrouwenafdeling en kinderafdeling waardoor de zorg soms wat vertraging oploopt. Nog altijd is de vzw. NW opzoek naar fondsen om het ziekenhuis te ondersteunen om extra verpleegkundigen aan te nemen. Plannen om een arts verder op te leiden tot pediater, zoals in de vorige nieuwsbrief vermeld, zijn nog steeds in de maak en van zodra er meer zekerheid is, breng ik u zeker op de hoogte.

Maar niet enkel de kinderen in ‘outpatient’ en ‘inpatient’ clinic krijgen onze aandacht binnen het project. Reeds meerdere jaren organiseert de equipe van het palliatief zorgverleningsteam een ‘kids club’. 1 à 2 maal per maand komen zieke kinderen uit kwetsbare gezinnen bijeen om al spelend te leren over vb. medicatie-inname. Met pubers spreekt men over SOA’s en HIV preventie. Zij proberen ook regelmatig een uitstap te organiseren voor de kids. Dankzij een zeer fijne bijdrage van Nathalie en Xavier Vuylsteke -De Laps die ze met hun huwelijksfeest bijeenzamelden, konden we de kinderen zeer gelukkig maken.

Er werd aan de kinderen zelf gevraagd wat ze het liefste deden – het antwoord: op safari gaan! Want vele van hen waren nog nooit in een nationaal park geweest. Het is nog even wachten op foto’s daar er iets misging met de camera (zand en stof)en doorsturen van foto’s kan af en toe eens mislopen.
Maar vele blije kinderen …. En van het budget worden zeker nog enkele leuke activiteiten gepland in de nabije toekomst.

7. SPECIAL: COVID -19 UPDATE
U weet het allemaal, de impact van Covid -19 is hier zowaar dagelijks nieuws. Maar ook in Tanzania heeft het virus ondertussen al sporen achtergelaten.

Vrij snel, reeds einde maart, besloot de Tanzaniaanse overheid om alle scholen, universiteiten en day care centers te sluiten. Dit eist daar een dubbele tol – kinderen krijgen geen les meer (want zeer weinigen hebben de tools voor ‘distance learning), en velen hebben ook honger. Schoolgaan in Tanzania betekent immers dat een kind ’ s middags een warme maaltijd krijgt.

De regering besloot echter om het verdere dagelijkse leven gewoon te laten doorgaan. Vele lokale collega’s en vrienden in Tanzania zijn zeer bezorgd omtrent de weinige maatregelen in het land. Er is geen plan, zeggen velen. Maar zoals ook zij het uitleggen: hoe kan je mensen die leven van de verkoop van groeten, verbieden om toch hun producten aan de man te brengen op een drukke markt? Hoe kunnen mensen zonder de overvolle openbare busjes ergens geraken? In een land waar er geen sociaal opvangsysteem is, is het kiezen tussen geen inkomen en honger of een mogelijkse besmetting met corona. Het is geen triestige uitspraak, maar enkel de eenvoudige realiteit voor zeer velen.

Terwijl er net zoals hier steeds meer nood is aan PPE (personal protective equipment), vliegen de prijzen van deze materialen de lucht in.
Het aantal besmettingen en overlijdens ten gevolge van corona is onduidelijk en zal nooit volledig (kunnen) meegedeeld worden.

Het ziekenhuis en het project willen hier- in samenwerking met andere donoren- wil graag samen iets aan doen. Door tweezijdig te werk te gaan:
1. Enerzijds willen we het ziekenhuis en daarmee het personeel extra ondersteunen in de aankoop van extra beschermmiddelen:
a. chirurgische maskers – 40 euro/50 maskers
b. handschoenen – 5 euro/50 stuks
c. zeep – 3 euro/ grote bar zeep
d. alcoholgel – 4 euro/ liter
e. chlorine als kuismiddel – 8.5 euro/kg

2. Anderzijds willen we ons ook richten op onze patiënten en op families die het momenteel zeer moeilijk hebben door via het ‘outreach project’, geleid door het team van de palliatieve eenheid, ‘corona pakketten’ uit te delen.
a. In zo’n corona pakket zitten volgende items:
i. een stoffen masker/per persoon
ii. rijst en bonen/ familie
iii. een ‘bar’ zeep/per persoon
iv. een emmer/familie

Hierbij worden dan door het team ook de voorzorgsmaatregelen uitgelegd aan de families en wordt er tevens ineens gekeken of er geen gezondheidsproblemen zijn binnen de gezinnen die dringende medische interventie vereisen. Want ook in Tanzania durven velen niet naar het ziekenhuis komen uit angst voor een besmetting.
De stoffen maskers willen we lokaal laten maken, zo betalen we slechts 1.20 euro/masker, maar belangrijker nog, geven we werk aan een hele groep vrouwen.

8. UITDAGINGEN EN TOEKOMSTPLANNEN
Uiteraard zijn er toekomstplannen en nog vele dromen die verwezenlijkt dienen te worden. Een hele grote en belangrijke op onze lijst blijft de materniteit. In maart 2020 bespraken we tijdens ons bezoek aan het ziekenhuis een meer gefaseerde aanpak van de bouw daar de kostprijs immens hoog is. Opnieuw werden plannen aangepast en fases ingebouwd en is het wachten op nieuwe ‘quotes’. Het is duidelijk een werk van zeer lange adem en is af en toe zeker frustrerend.

Maar het is belangrijk om in het achterhoofd te houden dat we trachten te streven naar een bouw van hoge kwaliteit, die voldoet aan de verwachtingen van de Tanzanianen en de overheid en die financieel haalbaar is voor zowel ziekenhuis als donoren. We houden u dus zeker nog verder op de hoogte.

Tegelijkertijd willen we in de toekomst blijven inzetten op ondersteuning van de pediatrie – met in het achterhoofd de nood aan ondersteuning van personeel en het aanbieden van opleidingen en uitwisselingen.

9. EEN SPECIALE DANKU
Ik vernoemde in deze nieuwsbrief lang niet alle vrienden, sympathisanten, …. En wil hierbij dus toch nog een speciaal dankwoordje plaatsen.
Bedankt aan allen die besloten om de geschenken van verjaardagen, recepties en feestjes te doneren aan de vzw, bedankt aan iedereen die trouw stortingen doet ten voordele van de vzw., bedankt aan iedereen die het feest, hoewel tijdelijk afgelast, ondersteunde. En ik zou graag willen benadrukken, niet enkel dankuwel aan allen die financieel het project ondersteunen, maar ook een dikke merci aan iedereen die er is en steeds klaarstaat met hulp en goede ideeën. Allen ASANTENI SANA.
Wij hopen ook dat van zodra ‘corona maatregelen’ het opnieuw toelaten, een nieuw feestje te plannen waar we jullie de vorderingen en plannen zelf kunnen tonen.
PAMOJA TUNAWEZA – together we can
KAA SALAMA – stay safe